درمان ریشه

درمان ریشه یا روت کانال تراپی

دندان ها توسط ریشه هایشان درون استخوان فک قرار گرفته اند. دندان های قدامی معمولا دارای یک ریشه و دندان های خلفی مانند دندان های آسیاب معمولا 2 و یا تعداد بیشتر ریشه دارند. انتهای ریشه ی دندان اپکس نامیده می شود. اعصاب و عروق خونی از اپکس وارد ریشه و کانال دندان و قسمت تاج دندان می شود.
کانال های دندانی فضاهایی حاوی عروق و اعصاب در وسط دندان ها هستند. عروق موجب خونرسانی و تغذیه دندان و اعصاب سبب وجود حس (مانند سرما و گرما و درد و حساسیت ) در دندان های ما می شوند.دندانی که به هر دلیلی عروق و اعصابش دچار آسیب غیر قابل بازگشت شده (از قبیل پوسیدگی شدید و یا پرکردگی عمیق ، وجود ترک، ضربه به دندان و ... )نیاز به درمان ریشه دارد. درمان ریشه فرایندی است که در آن با ایجاد حفره ای به کانال های دندانی دسترسی پیدا کرده ،سپس عروق و اعصاب و بافت های عفونی خارج شده و پس از پاکسازی مناسب، کانال ها توسط ماده ی پر کردنی مناسب پر می شوند.

چرا دندان نیاز به درمان ریشه دارد؟

زمانی که بافت داخل دندان(پالپ) دچار آسیب شود، تغییراتی در بافت آن رخ داده و به محل مناسبی برای رشد باکتری ها تبدیل می شود که رشد این باکتری ها سبب ایجاد عفونت می گردد. در صورت عدم درمان این عفونت می تواند حتی از محدوده ی ریشه ی دندان هم فرا تر رفته و آبسه های دندانی را ایجاد کند.
آبسه ها معمولاً به صورت تورم روی لثه ظاهر می شوند که ممکن است نواحی دیگر از قبیل صورت و گردن را هم درگیر کنند. سبب ایجاد تحلیل استخوان اطراف ریشه ی دندان درگیر می شوند.

موفقیت درمان ریشه

در صورتی که درمان ریشه به صورت درست و کامل انجام شود،موفقیت درمان ریشه بسیار خوب بوده و در اکثر موارد و در بهترین شرایط حدود 95% می باشد. در برخی کیس ها مخصوصاٌ درمان های مجدد شانس موفقیت پایینتر در نظر گرفته می شود که بسته به شرایط دندان، دندانپزشک متخصص اندودانتیکس شما را از این مسئله اگاه می سازد. لازم به ذکر است که پرکردگی به موقع و مناسب تاج دندان نیز تاثیر بسزایی بر روی این مسئله دارد. دندانی که به علت پوسیدگی شدید نیاز به درمان ریشه پیدا کرده در اغلب موارد نیازمند روکش می باشد در غیر این صورت به علت ضعیف بودن ونسج دندان باقی مانده ،دندان مستعد به شکستن می باشد.

مراحل درمان ریشه

درمان ریشه معمولاً در یک یا دو جلسه انجام می شود. در مواردیکه دندان و یا شرایط آن دارای پیچیدگی خاصی باشد درمان دندان توسط متخصص اندودانتیکس انجام می شود . برای انجام درمان ریشه ابتدا دندان توسط عکس رادیوگرافی برای مشاهده ی ریشه ها و وجود یا عدم وجود عفونت در استخوان اطراف آن بررسی می شود. سپس دندان بی حس شده و پس از برداشت پوسیدگی ها به کانال های دندانی دسترسی مناسب ایجاد می شود. عدم ایجاد آلودگی بیشتر حین کار و استریل بودن از موارد مهم و تاثیر گذار در موفقیت درمان ریشه می باشد. بدین منظور جهت جلوگیری از ایجاد آلودگی محیط دندان توسط بزاق و سایر عوامل، دندان مورد نظر توسط محافظ پلاستیکی از سایر محیط دهان جدا می شود. مرحله ی بعد ، پاکسازی کانال دندان از بافت های مرده و عفونی می باشد که توسط وسایل مناسب و طراحی شده برای این کار و شست و شوی کانال دندان انجام می شود. بعد از دستیابی به میزان پاکسازی مناسب ، کانال دندانی توسط مواد مخصوصی پر می شود و در قسمت تاجی پانسمان و یا پرکردگی موقت قرار داده می شود . در صورت وجود عفونت شدید و یا وجود ترشح از انتهای کانال ممکن است این مرحله( پر کردن کانال ریشه) با نظر متخصص به تعویق بیفتد. در این موارد داخل کانال دندان داروی مناسب جهت کاهش درد و عفونت به مدت حدوداً یک هفته قرار داده می شود وکانال دندان در جلسه ی بعد پر می شود.
بعد این مراحل ،درمان ریشه ی دندان کامل شده و دندان آماده برای انجام پرکردگی تاج و یا روکش گذاشتن می باشد. لازم به ذکر است که نهایتاً تا حدود یک ماه بعد از قرار دادن پانسمان موقت ، ترمیم نهایی تاج باید روی آن قرار گیرد در غیر این صورت به علت آلودگی دندان مورد نظردر محیط دهان، درمان ریشه دندان هم دچار مشکل و شکست خواهد شد. در این صورت تجدید درمان ریشه ضرورت پیدا می کند.


1. یک عفونت عمیق

روش درمانی عصب کشی دندان در زمانی مورد نیاز است که یک آسیب یا پوسیدگی زیاد در ریشه دندان ایجاد شده باشد. در این حالت فرد دچار عفونت ریشه دندان شده و دندان ملتهب می شود.


2. ایجاد یک مسیر برای دسترسی به ریشه دندان

دندان پزشک محل درمان را از طریق داروهای لازم بی حس می کند. سپس عاج دندان باز می شود تا بتوان به ساقه پالپ دسترسی پیدا کرد.


3. خارج کردن بافت دارای عفونت یا ملتهب

برای تمیز کردن عفونت و خارج کردن پالپ آسیب دیده از کانال های دندان از ابزارهای مخصوص دندان پزشکی استفاده می شود. سپس وضعیت کانال ها برای قرار دادن مواد پر کننده آماده می شود. در این حالت دندان پزشک از پاشیدن آب برای تمیز کردن کانال ها و خارج کردن مواد اضافی از آن استفاده می کند.


4. پر کردن کانال ها

کانال های دندان با یک ماده ماندگار پر می شود. معمولاً این کار با استفاده از ماده ای انجام می شود که به عنوان گوتا پرچا شناخته می شود. استفاده از این ماده کمک می کند که کانال ها خالی از عفونت ریشه دندان یا آلودگی باقی بمانند.


5. تجدید ساختار دندان

یک ماده پر کننده موقت بر روی گوتا پرچا قرار می گیرد تا فضای باز شده در بالای دندان را بپوشاند. این پر کردگی تا زمانی در محل باقی می ماند که از یک پر کردگی دائمی یا یک عاج بر روی دندان استفاده شود. عاج دندان که در اصطلاح به آن طاق دندان گفته می شود، شبیه یک دندان عادی است. این عاج در بالای دندان و روی آن قرار می گیرد

.

6. حمایت اضافی

در برخی موارد، یک پست در ریشه دندان داخل گوتا پرچا قرار می گیرد. این پست باعث می شود که عاج بهتر در محل خود قرار گیرد و از موقعیت آن بر روی دندان حمایت شود.


7. قرار دادن عاج بر روی دندان

در این مرحله از سیمان مخصوص دندان پزشکی برای قرار دادن عاج بر روی دندان استفاده می شود.